бұл бактерияларды жұқтыратын вирус. Ол генетикалық материалдан (ДНҚ немесе РНҚ) және ақуыз қабығынан тұрады. Бактериофагтар бактерия бетіне жабысып, өз генетикалық материалын енгізіп, бактериялық жасушаны жаңа вирустық бөлшектерді көбейту үшін пайдаланады. Осыдан кейін бактериялық жасуша жиі жойылады (лизис), жаңа бактериофагтарды босатады.
Сіз мұны білесіз бе...
01
500 жаңа бөлшектерге дейін
Бір фаг жұқтырған бактериялық жасушада 500-ге дейін жаңа вирустық бөлшектерді шығара алады.
02
Шамамен 165 миллион жыл
Фагтар Жер бетінде шамамен 165 миллион жыл бойы бар, бұл оларды ғылымға белгілі ең ежелгі патогендердің бірі етеді.
03
70%
Мұхиттағы барлық бактериялардың 70%-ы фагтармен жұқтырылуы мүмкін.
04
50%
Бірнеше сағат ішінде бактериялық популяцияларды 50%-ға дейін қысқартуы мүмкін.
05
100 жылға жуық
Медицинада шамамен 100 жыл бойы қолданылады.
Микроорганизмдердің құрылысы мен қызметі
Бас (капсид)
Құрамында фагтың нуклеин қышқылы (ДНҚ немесе РНҚ) болады. Капсид вирустың генетикалық материалын бактерия жасушасына енгізілгенге дейін қорғайды. Бас пішіні икосаэдрлі немесе жіп тәрізді болуы мүмкін.
Нуклеин қышқылы
Фагтың генетикалық материалы, ол бір немесе екі тізбекті ДНҚ немесе РНҚ болуы мүмкін. Бактерия жасушасының ішіндегі жаңа фаг бөлшектерін синтездеу үшін барлық қажетті ақпаратты қамтиды.
Мойын
Бактериофагтардың кейбір түрлерінде басын құйрықпен байланыстырады, мысалы жиырылғыш фагтарда. Мойында бактерия жасушасына қосылуға қажетті молекулалар болуы мүмкін.
Құйрық
Бактерия жасушасына қосылуға және оның ішіне фаг нуклеин қышқылын енгізуге қызмет етеді. Құйрық бактерия бетіндегі рецепторларды танитын және байланыстыратын арнайы талшықтармен жабдықталуы мүмкін. .
Базальды дене
Құйрық ұшында орналасады және бактерия жасушасына қосылу процесіне, сондай-ақ бактерия жасушасының қабырғасы арқылы вирустық ДНҚ немесе РНҚ енгізуге қатысады.
Құйрық талшықтары
Инфекцияның ерекшелігін қамтамасыз ете отырып, фагтың бактерия жасушасының бетіндегі арнайы рецепторларға дәл жабысуына көмектеседі.